تأثیر عصاره آبی گیاه گزنه (.Urtica dioica L) بر مؤلفه های جوانه زنی و رشد اولیه گیاهچه دو رقم گندم

Authors

  • بهنام ممیوند دانشجوی کارشناسی ارشد اگرواکولوژی/ دانشگاه شاهد تهران
  • حجت عطایی سماق دانشجوی کارشناس ارشد زراعت/ دانشگاه شاهد تهران
Abstract:

چکیده مقدمه: گزنه با نام علمی .Urtica dioica L علفی چندساله متعلق به خانواده گزنه است که اثر آللوپاتیک بالایی دارد. بسیاری از مواد شیمیایی که خصوصیات آللوپاتیک دارند، جوانه­ زنی را بیشتر از سایر مراحل نمو و استقرار گیاهچه تحت تاثیر قرار می­دهند. گندم (.Triticum aestivum L) در طیف وسیعی از شرایط آب و هوایی رشد می­ کند و به مواد آللوپاتیک حساس است. این پژوهش به بررسی اثر عصاره گزنه بر خصوصیات جوانه­ زنی و رشد گیاهچه دو رقم گندم می­ پردازد. بررسی پتانسیل آللوپاتیک گیاه گزنه بر رشد اولیه گیاهچه گندم از دیگر اهداف این پژوهش است. مواد و روش­ ها: این تحقیق به صورت آزمایشی فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی و با 4 تکرار در آزمایشگاه علوم و تکنولوژی بذر دانشگاه شاهد تهران در سال 1393 انجام شد. فاکتورهای آزمایشی ارقام گندم (آذر 2 و سرداری) و سه سطح غلظت عصاره گیاه گزنه (صفر، 15 و 30 درصد) بودند (15 درصد=15 میلی‌لیتر عصاره آبی در 100 میلی‌لیتر آب و 30 درصد= 30 میلی‌لیتر عصاره آبی در 100 میلی‌لیتر آب). برای تهیه عصاره گیاه گزنه، 20 گرم از پودر بوته کامل گیاه جمع­آوری شده از جنوب شرق استان تهران (مناطق ورامین و پاکدشت) در داخل ظرف حاوی 200 میلی­ لیتر آب مقطر ریخته شد و به مدت 24 ساعت بر روی شیکر با 110 دور در دقیقه قرار گرفت و بعد از صاف و سانتریفیوژ کردن محلول، عصاره­ های مورد نظر از این محلول تهیه گردید. . بیست و پنج بذر ضدعفونی شده گندم در دو لایه کاغذ صافی (به خاطر نگهداری عصاره بهتر) قرار گرفت و به مدت 8 روز به ژرمیناتوری با دمای 1±25 و رطوبت نسبی مشخص (70%) انتقال یافت. برای محاسبه  درصد، یکنواختی و زمان تا  5، 10، 50 و 90 و 95 درصد جوانه­ زنی از برنامه جرمین استفاده گردید (Soltani et al., 2002). نتایج و بحث:نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد که تاثیر ارقام گندم، غلظت عصاره گزنه و اثر متقابل آن­ها بر اغلب صفات معنی­ دار بود. طول گیاهچه، طول ریشه­ چه، وزن خشک ریشه­ چه نسبت وزن ریشه­ چه به ساقه­ چه و میانگین زمان جوانه­ زنی با افزایش سطح عصاره گزنه به طور معنی­ داری افزایش یافتند، همچنین بیشترین میانگین طول ریشه­ چه در تیمار 30 درصد غلظت عصاره گزنه در رقم گندم سرداری (12/46سانتی­متر) و کمترین آن در تیمار 15 درصد عصاره در رقم گندم آذر 2 (9/56 سانتی­متر) مشاهده  شد.  بالاترین درصد، سرعت و یکنواختی جوانه­ زنی در تیمار شاهد عصاره گزنه مشاهده شد و کاربرد عصاره گزنه  میانگین صفات را کاهش داد، همچنین درصد و سرعت جوانه زنی در رقم آذر 2 از رقم سرداری کمتر بود. کاربرد عصاره گزنه منجر به افزایش طول ریشه­ چه شده در نتیجه می­ تواند دسترسی گیاه به آب را در شرایط کمبود رطوبت تسهیل نماید. از آنجایی که ریشه­ چه نخستین اندام گیاه است که در معرض مواد آللوپاتیک قرار می­ گیرد بنابراین این احتمال وجود دارد که اثرات آللوپاتیک بر آن بیشتر از سایر صفات باشد. افزایش طول ریشه­ چه در اثر کاربرد عصاره گزنه احتمالاً به دلیل اثر مواد آللوپاتیک بر افزایش تقسیم سلولی، افزایش در میزان اکسین القاء کننده رشد ریشه­ ها و دخالت در تنفس باشد. کاربرد عصاره گزنه سبب افزایش میانگین زمان جوانه­ زنی در رقم سرداری و برعکس کاهش آن در رقم آذر 2 گردید. به طور کلی استفاده از عصاره آبی گزنه با غلظت 30 درصد منجر به افزایش طول ریشه­ چه و ساقه­ چه در مقایسه با عدم استفاده از این عصاره در هر دو رقم سرداری و آذر 2 گردید. استفاده از غلظت­ های بالای عصاره آبی گزنه سبب کاهش درصد و سرعت جوانه­ زنی و افزایش زمان مورد نیاز برای جوانه­ زنی گردید. نتایج این تحقیق نشان داد که عصاره بقایای گزنه پتانسیل بازدارندگی بر جوانه­ زنی ارقام گندم (آذر 2 و سرداری) دارد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تأثیر عصاره آبی گیاه گزنه (urtica dioica l) بر مؤلفه های جوانه زنی و رشد اولیه گیاهچه دو رقم گندم

چکیده مقدمه: گزنه با نام علمی .urtica dioica l علفی چندساله متعلق به خانواده گزنه است که اثر آللوپاتیک بالایی دارد. بسیاری از مواد شیمیایی که خصوصیات آللوپاتیک دارند، جوانه­ زنی را بیشتر از سایر مراحل نمو و استقرار گیاهچه تحت تاثیر قرار می­دهند. گندم (.triticum aestivum l) در طیف وسیعی از شرایط آب و هوایی رشد می­ کند و به مواد آللوپاتیک حساس است. این پژوهش به بررسی اثر عصاره گزنه بر خصوصیات جوا...

full text

مروری بر جنبه های مختلف گیاه دارویی گزنه Urtica dioica L و یافته های تحقیقات نوین

 سابقه و هدف: گزنه با نام علمی Urtica dioica L.، از تیره Urticaceae، گیاه چند ساله علفی گلدار است که ارزش غذایی و دارویی بالایی داشته و مدت های مدیدی است که از برگ گزنه به عنوان دارو در درمان آرتروز استفاده می شود. به طور سنتی نیز از برگ گزنه برای درمان بیماری های مختلف نظیر نقرس، ریزش مو، خونریزی های ملایم استفاده می شود، گرچه آزمایش های بالینی تأیید کننده ای برای آنها وجود ندارد. ساقه ...

full text

بررسی رشد و محتوای رنگیزه‌ها و پروتئین کل گیاه دارویی گزنه (Urtica dioica L.) در رژیم‌های مختلف آبی

در این مطالعه بذرهای گیاه دارویی گزنه تحت شرایط گلدانی کشت داده شد. 34 روز بعد از جوانه‌زنی، 4 تیمار آبی شامل هر روز آبیاری (شاهد)، سه روز در میان‌، پنج روز در میان و هفت روز در میان اعمال شد. 85 روز بعد از اعمال تیمارها پارامترها رشد و میزان رنگیزه‌های فتوسنتزی و پروتئین مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد با تشدید تنش خشکی میزان وزن تر و خشک ریشه و برگ و نیز سطح برگی کاهش...

full text

بررسی رشد و محتوای رنگیزه‌ها و پروتئین کل گیاه دارویی گزنه (Urtica dioica L.) در رژیم‌های مختلف آبی

در این مطالعه بذرهای گیاه دارویی گزنه تحت شرایط گلدانی کشت داده شد. 34 روز بعد از جوانه‌زنی، 4 تیمار آبی شامل هر روز آبیاری (شاهد)، سه روز در میان‌، پنج روز در میان و هفت روز در میان اعمال شد. 85 روز بعد از اعمال تیمارها پارامترها رشد و میزان رنگیزه‌های فتوسنتزی و پروتئین مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد با تشدید تنش خشکی میزان وزن تر و خشک ریشه و برگ و نیز سطح برگی کاهش...

full text

بررسی اثر دما و شوری بر جوانه زنی و رشد گیاهچه دو رقم ماشک Vicia sp.

در این تحقیق مقاومت دو رقم ماشک (Vicia pannonica وVicia sativa) در مرحله جوانه‌زنی و رشد اولیه به شوری‌‌های صفر، 50، 100، 150، 200 و 250 میلی مولار در دماهای 5، 10، 15، 20، 25 و 30 درجه سانتی‌گراد مطالعه شد. آزمایش در شرایط محیطی کنترل شده به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار اجرا شد. نتایج نشان داد که دما و شوری و اثر متقابل آنها تأثیر معنی‌داری بر درصد و سرع...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 1  issue 2

pages  89- 104

publication date 2016-03-18

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023